Mantar hastalığı deyince aklınıza hemen ormanda yetişen şapkalı mantarlar gelmesin. Bu, cildimizde, tırnaklarımızda ya da bazen iç organlarımızda bile kendine yer bulan, mikroskobik canlıların yol açtığı bir sağlık sorunu. Evet, yanlış duymadınız, mantarlar sadece doğada değil, bazen bizimle de iç içe yaşayabiliyor. Peki, bu sessiz misafir nasıl ortaya çıkıyor, bize ne yapıyor ve ondan nasıl kurtuluruz? Gelin, biraz sohbet eder gibi bu konuyu masaya yatıralım.
Mantar Hastalığı Nedir, Neden Olur?
Mantarlar, nemli ve sıcak ortamları seven, fırsatçı küçük organizmalar. Cildimizin katmanlarında, tırnak kenarlarında ya da ayak parmaklarının arasında kendilerine bir yuva bulduklarında başlıyor macera. Özellikle yazın terleyen ayaklar, havuz kenarında ıslak kalan mayo ya da uzun süre ıslak kalan eller bu davetsiz misafirleri çekiyor. Bağışıklık sistemimiz zayıfsa, şeker hastalığımız varsa ya da antibiyotik gibi ilaçlar kullanıyorsak, mantarlar için kapılar ardına kadar açılmış oluyor. Yani, “Ben niye böyle oldum?” diyorsanız, suçlu biraz da günlük alışkanlıklarınız olabilir.
Belirtiler: Mantar Bize Ne Söylüyor?
Mantar hastalığı kendini hemen ele veriyor aslında. Kaşıntı, kızarıklık, deri dökülmesi ya da tırnaklarda sararma gibi sinyallerle “Buradayım!” diyor. Mesela, ayak mantarı (atlet ayağı denen o meşhur rahatsızlık) parmak aralarında pullanma ve dayanılmaz bir kaşıntıyla başlıyor. Tırnak mantarıysa daha sinsi; tırnağınız kalınlaşıyor, renk değiştiriyor ve bir süre sonra “Bu benim tırnağım mı?” diye şaşırıyorsunuz. Bazen de saçlı deride kepek gibi dökülmeler ya da yuvarlak kırmızı lekelerle kendini gösteriyor. Her biri farklı ama hepsi aynı derecede sinir bozucu.
Peki, Ne Yapmalı?
Öncelikle panik yok! Mantar hastalığı çoğu zaman ciddi bir tehdit değil, ama ihmal edilirse hem sizi hem çevrenizi rahatsız edebilir. İlk adım, o bölgeyi kuru ve temiz tutmak. Mantar nemle besleniyor, o yüzden ona bu fırsatı vermemek lazım. Eczaneden alabileceğiniz antifungal kremler ya da tozlar genelde işe yarıyor. Ama eğer tırnak mantarı gibi inatçı bir durumsa, bir dermatoloğa görünmek en mantıklısı. Doktorunuz size hap ya da özel bir krem önerebilir. Bir de doğal yöntem sevenler için ufak bir tüyo: Çay ağacı yağı ya da sirke bazen destekleyici olabiliyor, ama mucize beklemeyin, bu işin asıl çözümü tıpta.
Günlük Hayatta Mantardan Korunmak İçin Küçük İpuçları
- Ayaklarınızı yıkadıktan sonra parmak aralarını güzelce kurulayın. Mantar o nemli köşelere bayılır.
- Ortak kullanılan yerlerde (havuz, spor salonu) terliksiz dolaşmayın.
- Sentetik çoraplar yerine pamuklu olanları tercih edin, ayaklarınız nefes alsın.
- Tırnak makasınızı kimseyle paylaşmayın, bu çok kişisel bir eşya.
Son Sözler
Mantar hastalığı, biraz dikkatle ve doğru bakımla başa çıkılabilecek bir dert. Evet, kaşındırıyor, moral bozuyor ama dünyanın sonu değil. Eğer şüpheleniyorsanız, bir doktora danışın ve o misafiri kapı dışarı edin. Unutmayın, sağlıklı bir cilt mutlu bir siz demektir!
Bir yanıt bırakın