Gut, ürik asitin vücutta birikip eklemlerde baş belası olmasıyla ortaya çıkan bir durum. Düşünsene, vücudun bu ürik asiti ya fazla üretiyor ya da “Hadi bunu atayım” diyemiyor, bir de üstüne sen yanlış bir şeyler yiyip içince eklemlerde minik kristaller oluşuyor. Bu kristaller de genelde ayak başparmağını hedef alıyor; birdenbire bir sabah uyanıyorsun, parmağın şiş, kıpkırmızı ve sanki biri üstüne çekiçle vurmuş gibi ağrıyor. Öyle nazik bir ağrı da değil, bayağı “Yeter artık!” dedirtiyor.
Bu işin komik tarafı, eskiden kral hastalığı derlermiş buna, çünkü bol et yiyen, şarap içen zenginler arasında yaygınmış. Ama şimdi anlıyoruz ki, sadece zenginler değil, yanlış beslenme alışkanlığı olan herkes risk altında. Mesela, bir arkadaşım geçenlerde “Denizden ne çıksa yerim” diyordu, ama midye, karides falan fazla kaçırınca gutla tanıştı. Alkol de cabası, özellikle biradaki maya ürik asiti roket gibi yükseltiyor.
Ben olsam ne yapardım? Bir kere, su şişesini yanımdan ayırmazdım, çünkü susuzluk bu kristalleri daha da biriktiriyor. Sonra, ete biraz ara verip sebzeye ağırlık verirdim; ıspanak, brokoli falan hem lezzetli hem risksiz. Bir de büyükannelerimizin “Kiraz ye, her şeye iyi gelir” lafı var ya, haklılarmış; kiraz ürik asiti düşürmede bayağı usta. Atak gelirse de doktora koyardım, çünkü o ağrı çekilecek gibi değil, bir an önce iltihabı söndürmek lazım.
Sana gut tedavisini samimi bir şekilde, kendi tarzımda özgün bir dille anlatayım! Gut denen bu illet, ürik asitin eklemlerde birikip hayatı zindan etmesiyle başlıyor ya, tedavi de bu birikimi durdurup o ağrıyı susturmak üzerine kurulu. Düşünsene, ayak parmağın “Bana dokunma!” diye bağırıyor, sen de “Tamam, sakin ol, çaresine bakacağız” diyorsun. İşte o çareler burada!
Öncelikle, atak geldiğinde hemen harekete geçmek lazım. Doktorlar genelde iltihabı kesmek için anti-inflamatuar ilaçlar yazıyor; mesela kolşisin ya da ibuprofen gibi şeyler. Bunlar ağrıyı ve şişi indiriyor, ama “Hadi kendim alayım” deme, mutlaka doktora sor, çünkü doz önemli. Bir arkadaşım kendi kafasına göre ağrı kesici almış, sonra midesi isyan etmiş, o yüzden dikkat! Atak sırasında bol su içmek de şart, ürik asiti vücuttan atmaya yardım ediyor. Bir de o ağrıyan yere buz koy, battaniyeyle falan üstünü örtme, ferahlasın biraz.
Uzun vadede ise iş yaşam tarzına dönüyor. Yemek masasında biraz strateji yapacağız! Kırmızı et, sakatat, midye gibi ürik asit bombalarını azaltıp yerine sebze, meyve koyarsan, vücut sana teşekkür eder. Kiraz mesela, bence gutun gizli kahramanı; hem lezzetli hem de ürik asiti düşürüyor. Bir tanıdığım her gün bir avuç kiraz yiyor, “Ataklarım azaldı” diye övünüyor. Alkolü de frenlemek lazım, özellikle bira ve rakı gibi içkiler gutun en yakın dostu. Onun yerine bol su, bitki çayı falan iç, hem sağlıklı hem havalı.
Kilo da önemli, ama “Hemen 10 kilo vereyim” diye panikleme. Yavaş yavaş, dengeli bir şekilde zayıflarsan gut da sana daha az bulaşır. Doktorun belki ürik asit düşürücü ilaçlar verir, mesela allopurinol gibi, ama onları da düzenli kullanmak gerek. Ben olsam bir de hareketi artırırdım; hafif yürüyüşler, eklemleri zorlamadan yapılan egzersizler kan dolaşımını hızlandırıp ürik asiti dağıtır.
Bir yanıt bırakın